ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Όταν οι εξετάσεις εμφανίζονται ως η μοναδική ευκαιρία για το άτομο να αποδείξει στους γύρω του ή και στον ίδιο τον εαυτό του την ικανότητα και την αξία του, τότε εμφανίζεται το άγχος. Ο φόβος μήπως απογοητεύσει τους σημαντικούς άλλους της ζωής του και η ανασφάλεια μήπως διαψεύσει τις προσδοκίες που έχει για τον εαυτό του, προκαλούν μια σειρά από αρνητικές σκέψεις, οι οποίες με τη σειρά τους ενισχύουν το άγχος που βιώνει, με αποτέλεσμα – όχι σπάνια – να ακινητοποιείται και τελικά να παραιτείται από την προσπάθεια να ανταπεξέλθει στην εξεταστική διαδικασία.

Εκείνο που χρειάζεται να θυμάστε – υποψήφιοι/ες & γονείς – είναι ότι, μέχρι ενός σημείου, το άγχος είναι φυσιολογικό και δημιουργικό. Μας κινητοποιεί σε δύσκολες στιγμές της ζωής μας να καταβάλουμε το μέγιστο των προσπαθειών μας προκειμένου να επιτύχουμε τον στόχο μας.

Το άγχος γίνεται επικίνδυνο και μπορεί να κάνει κακό, μόνο όταν δεν μπορούμε πια να το ελέγξουμε, γιατί τότε:

1.περιορίζει την πραγματική μας ικανότητα για επίδοση και

2.μας κάνει να υποφέρουμε.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Κατά την προετοιμασία για την εξεταστική δοκιμασία:

Η προετοιμασία είναι ίσως ο κυριότερος παράγοντας εξασφάλισης μιας ικανοποιητικής επίδοσης. Το άτομο καλό είναι να σκεφτεί γιατί συμμετέχει στις εξετάσεις, ποιός είναι ο στόχος του και κατά πόσο η επίδοσή του είναι ικανή να επηρεάσει την εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Εάν συμμετέχει γιατί ενδιαφέρεται να μάθει και να προχωρήσει εκπαιδευτικά και εάν γνωρίζει ότι η αξία του δεν μπορεί να επηρεαστεί από την επιτυχία ή μη μιας εξεταστικής δοκιμασίας, τότε έχει εξασφαλίσει τις πρώτες σημαντικές προϋποθέσεις για τον έλεγχο του άγχους του.

Κατά τη φάση αυτή θα χρειαστεί να αναλογιστεί εάν το πρόγραμμα και ο τρόπος μελέτης που ακολουθεί λειτουργούν ενισχυτικά στην ικανότητα να συγκεντρώνεται και να αφομοιώνει όσα μελετά. Η καλή οργάνωση του χρόνου αλλά και η αξιοποίηση διαλλειμάτων με ευχάριστες δραστηριότητες μπορούν να επιφέρουν μόνο θετικό αποτέλεσμα.

Κάθε φορά που νιώθουμε το άγχος πριν τις εξετάσεις να μας διακατέχει μπορούμε να ακολουθούμε μια σειρά από βήματα και να νιώθουμε καλύτερα.

Καλό είναι να βρούμε ποια σκέψη μας δημιουργεί άγχος π.χ. «αν δεν γράψω καλά θα απογοητεύσω τους ανθρώπους που με αγαπάνε».

Αν βρούμε τις σκέψεις που μας οδηγούν στο άγχος θα μπορέσουμε να τις αντικαταστήσουμε με θετικές: «θα προσπαθήσω να πάω στις εξετάσεις όσο καλύτερα προετοιμασμένος γίνεται και θα κάνω το καλύτερο που μπορώ» ή «έχω εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου και θα αντιμετωπίσω τα θέματα με ψυχραιμία» ή «δε θα αφήσω το φόβο να με κυριέψει – θα ηρεμήσω και θα προσπαθήσω για το καλύτερο» ή «ό,τι και να γίνει οι δικοί μου θα συνεχίσουν να είναι δίπλα μου και να με αγαπούν».

Ίσως οι αρνητικές σκέψεις θελήσουν να κυριαρχήσουν και πάλι. Εμείς όμως, πιστοί στην επιλογή μας να χρησιμοποιήσουμε τις θετικές σκέψεις, δε θα υποκύψουμε και θα θυμόμαστε ότι οι εξετάσεις και ταυτόχρονα η εισαγωγή σε κάποια σχολή είναι μια πολύ καλή προοπτική, αλλά δεν είναι η μόνη….

Κατά την εξεταστική δοκιμασία

Μια καλή αρχή είναι να οργανώσεις το γραφείο και το χώρο της μελέτης. Πρέπει να είναι έτσι φτιαγμένος ώστε να βοηθάει στη συγκέντρωση και στη μελέτη.

Όταν πλέον κανείς βρίσκεται στην κυρίως φάση μιας εξεταστικής δοκιμασίας, θα πρέπει να υπενθυμίσει στον εαυτό του ότι πρόκειται για μια δοκιμασία η οποία μπορεί μεν να τον φέρει πιο κοντά στον στόχο του, δε μπορεί όμως να τον εμποδίσει οριστικά από αυτόν. Μπορεί να πρόκειται για μια δοκιμασία που του λέει πράγματα για τον εαυτό του, δεν μπορεί όμως να επηρεάσει την αξία που έχει ως μοναδικό άτομο, με μοναδικές δεξιότητες, προσωπικότητα και χαρίσματα.

Καλό θα ήταν να ξεκινήσει κανείς απαντώντας τις ερωτήσεις εκείνες που γνωρίζει καλύτερα. Η ενθάρρυνση και η αισιοδοξία που θα προκύψουν από τη διαχείριση τέτοιων ερωτημάτων – θεμάτων, μπορεί να μειώσει το μη δημιουργικό άγχος και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη διαχείριση και των υπόλοιπων. Οι θετικές σκέψεις και οι θετικές ενισχυτικές κουβέντες του ατόμου προς τον εαυτό του, μπορούν να δυναμώσουν την αυτοπεποίθησή του και να κάνουν τη δοκιμασία λιγότερο ή καθόλου οδυνηρή.

Πρακτικοί τρόποι αντιμετώπισης του έντονου φόβου τη στιγμή της εξέτασης:

-«Εάν αρχίσω να τρέμω, να ιδρώνουν τα χέρια μου, να χτυπάει η καρδιά μου δυνατά… Θα πάρω βαθιές ανάσες και δεν θα χάσω την ψυχραιμία μου».

-«Εάν δεν μπορέσω να απαντήσω σε μία ερώτηση, θα προσπαθήσω να συγκεντρωθώ περισσότερο στην επόμενη χωρίς να σκέφτομαι την αποτυχία».

-«Θα ξεκινήσω με ό,τι γνωρίζω καλά.. Ακούω καλά τις οδηγίες και δεν βιάζομαι να παραδώσω το γραπτό μου».

-«Θα μείνω ως το τέλος της γραπτής εξέτασης συγκεντρωμένος και δεν θα τα εγκαταλείψω, θα παλέψω μέχρι το τέλος».

Προτάσεις για τους γονείς:

• •Προσπαθήστε να είστε όσο το δυνατό πιο ήρεμοι – αν εσείς είστε ήρεμοι αυτό θα νιώθουν και τα παιδιά.
• •Εκτονωθείτε με κάποιο τρόπο, όπως γυμναστική, περίπατο, συνάντηση με φίλους.
• •Μην πιέζετε το παιδί να διαβάσει ή να του το υπενθυμίζετε σε κάθε περίπτωση που το βλέπετε να κάθεται (και να μη διαβάζει) – ξέρει το ίδιο τους ρυθμούς του – αν νιώσει πίεση από εσάς μπορεί να κάνει και ακριβώς το αντίθετο.
• •Μην φροντίζετε το παιδί περισσότερο από όσο χρειάζεται, δεν είναι άρρωστο απλά εξετάσεις δίνει – σταθείτε διακριτικά κοντά του και όταν θελήσει κάτι θα το ζητήσει.
• •Αυτό που έχει ανάγκη το παιδί σε αυτή τη φάση είναι να είστε εκεί και να το ακούσετε, να μοιραστεί μαζί σας τις ανησυχίες και τους φόβους του.
• •Έχετε στο μυαλό ότι το παιδί δίνει εξετάσεις. Δεν «δίνουμε» εξετάσεις, όπως ακούγεται πολύ συχνά (αν και έτσι μπορεί να νιώθετε).
• •Σε περίπτωση που δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε την κατάσταση μια επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να είναι βοηθητική τόσο για εσάς όσο και για το παιδί.

Καλή επιτυχία…

Www.dislexia.gr (Σχοινά Λιάνα Ψυχολόγος MSc)